การเล่นอวัยวะเพศในเด็กเล็กทั้งหญิงและชายอายุระหว่าง 2-3 ขวบ เป็นพฤติกรรมที่พ่อแม่อาจพบเห็นได้ แต่ไม่ควรตกใจหรือกลัวว่าจะติดเป็นนิสัย และกลายเป็นผู้ใหญ่ที่มีปัญหาทางเพศ เหมือนที่บางคนกลัวว่าเด็กหญิงจะกลายเป็นผู้ใหญ่ที่สำส่อนทางเพศ หรือผู้ชายเป็นคนที่มีอารมณ์ทางเพศสูง
เด็กเล็กยังไม่มีอารมณ์ทางเพศ เพราะฉะนั้นการเล่นอวัยวะเพศในเด็ก จึงเป็นเพียงการสำรวจเพื่อเรียนรู้อวัยวะต่างๆ ของร่างกาย ที่เด็กอาจสัมผัสโดยบังเอิญ แล้วเกิดความรู้สึกดี (ไม่ใช่ความรู้สึกทางเพศ) ทำให้เด็กกระทำเช่นนั้นบ่อยขึ้น เนื่องจากว่าง ไม่มีเพื่อนเล่นหรือเหงา
นอกจากนี้ยังมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้เด็กเล่นอวัยวะเพศ ได้แก่ เด็กอาจมีพยาธิเส้นด้ายบริเวณทวารหนัก ทำให้รู้สึกคันในช่วงเวลากลางคืน การทำความสะอาดอวัยวะเพศที่อาจเป็นการกระตุ้นโดยไม่รู้สึกตัว การหยอกล้อเด็กโดยใช้มือจับอวัยวะเพศของเด็กเล่น ทำให้เด็กจั๊กจี้หรือเด็กอาจเห็นการแสดงความสัมพันธ์ทางเพศของผู้ใหญ่ ทำให้เด็กเลียนแบบโดยไม่ทราบว่าการกระทำเช่นนี้เป็นการสำเร็จความใคร่ด้วยตนเอง
ดังนั้นเมื่อเห็นเด็กเล่นอวัยวะเพศ จึงไม่ควรตกใจ เฆี่ยนตี ดุ หรือขู่ให้เด็กกลัว แต่ควรเบี่ยงเบนความสนใจชักชวนให้เด็กไปทำกิจกรรมอื่นๆที่สนุกกว่า อย่างปล่อยให้เด็กว่าง และสำรวจว่ามีสาเหตุอื่นดังกล่าวข้างต้นหรือไม่ หากพบว่าเด็กมีพยาธิ ซึ่งอาจจะทำให้เด็กรู้สึกคันบริเวณอวัยวะเพศให้พาไปปรึกษาแพทย์ เพื่อรับยาถ่ายพยาธิ ไม่ควรหยอกล้อเด็ก โดยจับบริเวณอวัยวะเพศของเด็กเล่น หรือเช็ดถูอวัยวะเพศของเด็กบ่อยๆ ขณะทำความสะอาด ควรทำความสะอาดเพียงเบาๆ แล้วเช็ดให้แห้งจะดีกว่า และที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือ ไม่ควรให้เด็กเห็นภาพความสัมพันธ์ทางเพศของผู้ใหญ่ไม่ว่าจากสื่อใด
ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)
ผู้ประพันธ์